Không còn phải đạp côn, chọn số phức tạp như hộp số sàn, ô tô hộp số tự động đã giúp việc lái xe trở nên đơn giản hơn rất nhiều. Những chiếc xe ô tô số tự động được đánh giá là dễ lái hơn, giúp người lái giảm bớt nhiều thao tác khi vận hành xe.
Không còn phải đạp côn, chọn số phức tạp như hộp số sàn, ô tô hộp số tự động đã giúp việc lái xe trở nên đơn giản hơn rất nhiều. Những chiếc xe ô tô số tự động được đánh giá là dễ lái hơn, giúp người lái giảm bớt nhiều thao tác khi vận hành xe.
Để lái xe số tự động, người lái cần nắm rõ, hiểu ý nghĩa các ký hiệu số tự động trên cần số. Nhìn chung, các ký hiệu trên hộp số tự động là giống nhau ở hầu hết các dòng xe hơi. Chúng thường là chữ cái viết tắt của các từ tiếng Anh mô tả chức năng tương ứng. Cụ thể:
Một số ký hiệu số tự động ô tô mở rộng:
Dùng 2 chân để lái xe số tự động được xem là lỗi cơ bản phổ biến nhất. Thói quen đạp cùng lúc 2 chân, 1 chân đạp ga và 1 chân đạp phanh rất nguy hiểm. Khác với lái xe số sàn khi phải đạp thêm chân côn, với xe số tự động chỉ có bàn đạp ga và phanh. Đa phần các dòng xe ô tô hiện nay, chân phanh và chân ga được thiết kế hướng về chân phải nên có thể điều khiển thoải mái bằng chân phải.
Nếu người lái dùng chân trái để đạp phanh thì sẽ hơi chéo, kiểu ngồi bị động. Khi cần phanh gấp thường không đủ lực hay phản xả không nhanh. Mặt khác, lái xe bằng 2 chân sẽ rất dễ rời vào lỗi đạp chân ga và phanh cùng lúc. Bởi chân phải đang đạp ga, khi cần phanh thì chân trái đạp phanh, chân phải sẽ hiếm khi nhả ga kịp lúc. Việc đạp ga và đạp phanh cùng lúc dễ làm mòn má phanh, mòn lốp ô tô, gây hại hộp số, lại còn hao xăng.
Quan trọng hơn, đạp ga và phanh bằng 2 chân còn dễ khiến người lái không phản ứng kịp trong các tình huống khẩn cấp. Điều này dẫn đến đạp nhầm chân phanh và chân ga. Đã có không ít vụ tai nạn nghiêm trọng xảy ra do nguyên nhân này.
Vì thế, khi lái xe số tự động, người lái chỉ nên dùng 1 chân phải để đạp phanh/ga. Điều này sẽ giúp người lái có được thói quen “không ga thì phanh”. Từ đó tránh tình trạng đạp ga và phanh cùng lúc, lại vừa tránh được rủi ro đạp nhầm chân ga.
Người lái cần nắm rõ Luật Giao Thông mới nhất, đặc biệt là ý nghĩa các biển báo giao thông. Đây là điều rất quan trọng giúp bảo vệ bản thân và những người cùng tham gia giao thông.
Điều đầu tiên khi bước vào xe là kiểm tra vị trí ngồi. Hãy điều chỉnh ghế ngồi sao cho có được tư thế đạp chân ga/chân phanh và điều khiển vô lăng thoải mái nhất.
Trong bất kỳ trường hợp nào, khi cần chuyển số từ vị trí P hoặc N sang những số khác, người lái phải luôn đạp chân phanh. Tuyệt đối không đạp chân ga khi chuyển số từ P hoặc N sang số khác. Vì dễ gây tăng tốc đột ngột. Ngoài ra cũng cần đạp phanh khi chuyển số khác về số N để tránh bị mất lái.
Khi xe đang tạm dừng, rất nhiều người vô ý để chân chờ trên bàn đạp ga. Điều này đã sai với quy tắc “không ga thì phanh” và rất nguy hiểm. Bởi nếu xảy ra tình huống bất ngờ, người lái rất dễ đạp luôn vào chân ga. Dẫn đến tình trạng tăng tốc đột ngột, mất kiểm soát. Vì thế, nếu không cần đạp ga, người lái xe nên thay đổi mũi chân của mình sang hướng bàn đạp phanh.
Nhiều người có thói quen đặt chai lọ hay các vật dụng khác ở sàn xe, ngay dưới ghế lái. Điều này rất nguy hiểm bởi những món đồ này có thể lăn vào, gây kẹt chân ga, chân phanh. Do vậy, tuyệt đối không đặt bất kỳ đồ vật nào ở khu vực sàn xe ghế lái. Bên cạnh đó, chủ xe cũng nên thường xuyên vệ sinh cabin để đảm bảo khu vực này sạch sẽ và thông thoáng. Có thể sử dụng các loại thảm sàn ô tô chống trượt.
Nhiều người cho rằng việc để số N một lúc khi xe đang chạy giúp tiết kiệm nhiên liệu. Tuy nhiên thực tế thói quen này sẽ gây hại cho hộp số. Theo các chuyên gia, việc chuyển đổi liên tục giữa số D và số N khiến các chi tiết trong hộp số phải liên tục thay đổi chu trình hoạt động, dễ dẫn tới làm giảm tuổi thọ hộp số.
Ngoài ra, việc để số N khi xe đang chạy cũng rất nguy hiểm. Bởi lúc này xe không thể giảm tốc bằng phanh động cơ. Đặc biệt, lúc đang chạy xe mà cần số ở vị trí N sẽ dễ bị chuyển nhầm về R hoặc P, rất nguy hiểm.
Việc chọn số nào khi dừng đèn đỏ là chủ đề gây tranh cãi khá nhiều trên các diễn đàn xe hơi. Nhưng theo các chuyên gia, việc chọn một số cố định nào đó khi tạm dừng xe là không chính xác. Bởi người lái cần linh hoạt lựa chọn số phù hợp với từng hoàn cảnh.
Một số ý kiến cho rằng nếu dừng đèn đỏ, thường xuyên để số D và đạp phanh sẽ gây hao xăng và hao mòn hộp số. Trong khi chuyển về N và kéo phanh tay sẽ giúp người lái đỡ mỏi chân khi không cần đạp phanh liên tục. Đồng thời đảm bảo an toàn hơn nếu rơi vào trường hợp có xe đâm từ phía sau.
Tuy nhiên theo các kỹ sư, việc chuyển từ số D sang N và ngược lại sẽ khiến các chi tiết trong hộp số phải thay đổi chu kỳ hoạt động. Nếu việc này diễn ra với tần suất cao dễ làm giảm tuổi thọ hộp số.
Do đó, cách xử lý phù hợp nhất là nếu thời gian dừng lâu, người lái mới nên chuyển về số N và kéo phanh tay. Còn nếu thời gian dừng ngắn thì vẫn nên giữ số D và đạp chân phanh.
Nhiều người chọn về số N khi xuống dốc là vì lầm tưởng sẽ giúp tiết kiệm nhiên liệu. Thực tế lại rất nguy hiểm. Chọn số N để xuống dốc đồng nghĩa với việc để xe chạy theo quán tính. Khi này xe không thể phanh bằng động cơ. Nếu muốn giảm tốc chỉ có thể đạp chân phanh liên tục. Nguy cơ nóng phanh, hỏng phanh là rất cao. Có thể thấy, nếu xuống dốc bằng N thì khả năng mất kiểm soát là rất lớn.
Do đó không nên về số N khi đổ dốc. Điều này thật sự không cần thiết, bởi lẽ nhiều xe số tự động hiện nay có thể tự ngắt nguồn cung cấp nhiên liệu khi xe đang xuống dốc. Mặt khác nếu về số N rồi khởi động xe trở lại còn có thể gây tốn kém nhiên liệu hơn.
Với địa hình bằng phẳng thì việc về P trước hay kéo phanh tay trước khi dừng xe không quá khác biệt. Nhưng với địa hình không bằng phẳng, nếu xe chưa dừng hẳn đã về P rồi khóa nhanh tay, khi nhả chân phanh xe dễ bị dằn mạnh. Nếu thường xuyên sẽ ảnh hưởng đến hộp số. Quy trình dừng xe đúng cách là khéo phanh tay rồi mới chuyển về P. Tốt hơn có thể thực hiện thêm bước trung gian là chuyển về số N trước rồi kéo phanh tay và về P cuối cùng.
Các chế độ D1, D2, D3 hỗ trợ rất tốt khi xe di chuyển lên, xuống dốc cần sức kéo hoặc lực hãm lớn. Có thể hình dung khi lên dốc, xe cần sức kéo lớn. Ngược lại khi xuống dốc, xe sẽ có xu hướng lao nhanh theo quán tính, khi này cần lực hãm lại để giảm tải cho phanh.
Tuỳ theo độ dốc mà người lái sẽ dò số chọn số D1, D2 hoặc D3. Để dò tìm số, người lái chỉ cần chuyển cần số về D1, D2 hoặc D3. Số nào mà xe vẫn giữ tốc độ chậm bình thường không cần rà phanh thì đó là số phù hợp. Độ hãm sẽ giảm dần theo cấp số, D1 có lực hãm mạnh nhất, D3 có lực hãm ít nhất.
Trên xe số tự động vẫn trang bị chế độ chuyển số tay M (Manual) thường có ký hiệu M+ M-. Người ta dùng số tay trong các trường hợp muốn kiểm soát như khi cần tăng tốc nhanh, cần leo dốc, đặc biệt là xuống dốc. Việc chọn số phù hợp sẽ giúp tăng độ hãm, có thể phanh xe bằng động cơ, từ đó giảm áp lực lên hệ thống phanh.
Ở nhiều dòng xe số tự động, nhà sản xuất thường trang bị thêm lẫy chuyển số tích hợp sau vô lăng. Lẫy chuyển số này giúp người lái có thể sang số tay khi chạy xe ở chế độ S (Sport) hay M (Manual).
Tuy nhiên nếu chưa lái rành, bạn nên hạn chế sử dụng số tay. Bởi khi dùng số tay thì xe sẽ không tự động chuyển số khi tăng tốc.
Khi khởi động xe số tự động, người lái cần đạp hết bàn phanh, cần số ở vị trí P và kéo phanh tay. Điều này sẽ đảm bảo an toàn, tránh việc xe tăng tốc đột ngột.